Image
Overzichtsfoto Utrecht

Samenvatting jeugdmonitor kinderen

Zelf verder met ons onderzoek? Download hier de cijfers van de jeugdmonitor kinderen:
Open data JMU kinderen

De meeste Utrechtse kinderen voelen zich gezond en gelukkig

Ondanks de coronacrisis gaat het in 2021 met de meeste Utrechtse kinderen goed. Zo ervaren negen op de tien kinderen in groep zeven en acht van het basisonderwijs een (heel) goede gezondheid. Ruim acht op de tien kinderen zijn meestal gelukkig en ongeveer negen op de tien kinderen zijn positief over de relatie met hun ouders.

De Jeugdmonitor Utrecht geeft inzicht in de gezondheid van kinderen in groep zeven en acht

De afdeling Volksgezondheid van de gemeente Utrecht voert de Jeugdmonitor Utrecht (JMU) uit. Hiermee worden gegevens verzameld op het gebied van gezondheid, leefstijl, schoolbeleving en gezinssituatie van kinderen in Utrecht. Van oktober tot en met december 2021 is de Jeugdmonitor uitgevoerd in groep zeven en acht van het reguliere basisonderwijs. De vragenlijst is door ruim 2.600 Utrechtse leerlingen ingevuld op 44 scholen/schoollocaties. Dat is 36% van de ongeveer 7.300 leerlingen uit groep zeven en acht van de 98 reguliere Utrechtse basisscholen. Hieronder leest u de belangrijkste uitkomsten.

Ongunstige ontwikkelingen in mentale gezondheid en de sociale omgeving van kinderen

Tijdens de coronacrisis (najaar 2021 vergeleken met najaar 2019) is er bij kinderen in groep zeven en acht een toename in mentale problemen. Zij hebben bijvoorbeeld vaker een verhoogd risico op psychosociale problemen (12% in 2019 naar 17% in 2021), vaker faalangstige gevoelens (14% naar 18%) en voelen zich vaker gestrest (25% naar 29%). Ook voelen minder kinderen zich gelukkig (89% naar 83%) en hebben meer kinderen veel zorgen over de toekomst (10% naar 14%). We zien daarnaast enkele ongunstige ontwikkelingen in de sociale omgeving. Minder kinderen hebben iemand om mee te praten over problemen (78% naar 74%) en meer kinderen zijn digitaal gepest (5% naar 9%). Ook scoren meer kinderen laag op welbevinden op school (26% naar 30%). Toch hebben de meeste kinderen positieve sociale ervaringen. 91% van de kinderen voelt zich thuis begrepen door hun ouders en 89% is positief over de relatie met vrienden.

Steeds meer kinderen voelen zich moe of slapen slecht

21% van de kinderen voelde zich vaak moe in de afgelopen week. Dit is toegenomen sinds 2015, toen 12% zich vaak moe voelde. Ook geven kinderen vaker aan dat zij slecht hebben geslapen in de afgelopen week (7% in 2015 naar 13% in 2021). Kinderen slapen ook minder vaak minimaal negen uur per nacht. Dit is gedaald van 93% in 2017 naar 85% in 2021. Voor leefstijl zien we verder tijdens de coronacrisis een wisselend beeld. Ondanks dat minder kinderen elke week bij een sportvereniging sporten (84% in 2019 naar 81% in 2021), voldoen ze nog net zo vaak aan de beweegnorm. Het beeldschermgebruik is toegenomen. 38% van de kinderen gebruikt meer dan twee uur per dag een beeldscherm, dit was 32% in 2019. Gunstig is dat kinderen tussen 2017 en 2021 minder vaak wel eens alcohol hebben gedronken (20% naar 16%).

Bijna de helft van de kinderen heeft impact van corona(regels) ervaren

In het najaar van 2021 ervaarde 47% van de kinderen uit groep zeven en acht negatieve invloed van corona en de coronaregels op hun leven. Deze kinderen hebben ook vaker gezondheidsproblemen. Zij voelen zich bijvoorbeeld minder vaak gezond en ervaren veel vaker stress. 16% van de kinderen ervaarde in het najaar van 2021 positieve invloed en 37% van de kinderen ervaarde geen invloed van corona(regels) op hun leven. Eén op de tien kinderen voelde zich gestrest door corona(regels).

Gezondheidsproblemen hangen samen met zorgen over schoolprestaties

Voor het eerst hebben we gevraagd hoe kinderen uit groep zeven en acht kijken naar hun schoolprestaties en het advies over welk niveau ze gaan volgen op de middelbare school. 82% van de kinderen vindt dat ze het goed doen op school. 22% van de kinderen maakt zich vaak zorgen om hun schooladvies. Kinderen uit een gezin met een lage welvaart vinden minder vaak dat ze het goed doen op school (70%) en zijn vaker bezorgd om hun schooladvies (38%). Er is een duidelijke samenhang met gezondheid. Kinderen met gezondheidsproblemen zijn minder vaak positief over hun schoolprestaties en maken zich vaker zorgen over hun schooladvies. Een voorbeeld: van de kinderen met veel lichamelijke klachten vindt 56% dat ze het goed doen op school en maakt 39% zich vaak zorgen om hun schooladvies.

Het gaat minder goed met kinderen in gezinnen met een lage welvaart en kinderen in een eenoudergezin

Met een aantal groepen kinderen in Utrecht gaat het minder goed. Kinderen die opgroeien in een gezin met een lage welvaart en kinderen die opgroeien in een eenoudergezin scoren op diverse thema's ongunstig. Ze voelen zich bijvoorbeeld minder vaak gelukkig, hebben vaker een verhoogd risico op psychosociale problemen en voelen zich vaker gestrest. Ook voelen ze zich vaker onveilig op school en worden ze vaker (digitaal) gepest. Bij kinderen in een gezin met een hoge welvaart en kinderen die bij beide ouders wonen spelen deze en andere problemen veel minder vaak. Andere groepen die ook op diverse thema's ongunstig scoren zijn kinderen die opgroeien in een gezin met co-ouderschap en kinderen met een overig niet-westerse migratieachtergrond.

De mentale gezondheid van kinderen uit Leidsche Rijn en Vleuten-De Meern is minder goed

Kinderen uit de wijken Leidsche Rijn en Vleuten-De Meern hebben een minder goede mentale gezondheid dan kinderen uit andere wijken van Utrecht. Zij hebben bijvoorbeeld vaker stress, faalangstige gevoelens of een verhoogd risico op psychosociale problemen. Kinderen uit Overvecht en Zuidwest sporten minder vaak bij een sportvereniging, maar spelen wel gemiddeld vaker buiten. Daarnaast maken de kinderen uit deze wijken zich veel vaker zorgen om hun schooladvies over welk niveau ze gaan volgen op de middelbare school. De gezondheid, leefstijl en leefomgeving van kinderen uit de wijk Noordoost is overwegend gunstiger dan gemiddeld.