Gezondheidsverschillen bij volwassenen
Samenvatting
Verschillen in gezondheid en leefstijl
Gezondheid en leefstijl is het minst goed van Utrechters met:
- basisonderwijs of een vmbo-opleiding die moeite hebben met rondkomen
- Ook wordt hun gezondheidsachterstand steeds groter als we over de tijd kijken.
Daarnaast is de gezondheid en leefstijl van de volgende groepen Utrechters ook minder goed:
- Utrechters met een niet-westerse migratieachtergrond
- Inwoners van de wijk Overvecht
Tussen 2018 en 2020, deels in coronatijd, zijn de verschillen in gezondheid en leefstijl niet extra toegenomen.
Verschillen in kansen op een gezond leven
De volgende groepen Utrechters hebben minder kansen op een gezond leven door een achterstand op de onderliggende oorzaken van gezondheid:
- inwoners met basisonderwijs of een vmbo-opleiding krijgen vaker benodigde zorg niet, gebruiken minder preventieve zorg, hebben ook vaker financiële problemen, ongunstige werkomstandigheden, minder vaardigheden en een minder gunstige sociale omgeving.
- inwoners van de wijken Overvecht en Zuidwest zijn minder tevreden over zorgvoorzieningen in de buurt, hebben meer financiële problemen en een minder gunstige of veilige woon- en leefomgeving.
- inwoners die moeite hebben met rondkomen krijgen vaker benodigde zorg niet, zijn minder tevreden over hun zorgverleners, hebben ze vaker financiële problemen en ongunstige werkomstandigheden.
- Utrechters met een niet-westerse migratieachtergrond krijgen vaker benodigde zorg niet, zijn minder tevreden over hun zorgverleners en de zorgvoorzieningen, hebben vaker financiële problemen en een minder gunstige sociale omgeving.
De achterstand op de volgende onderliggende oorzaken wordt vaak groter. Daarmee hebben bovenstaande groepen steeds minder kansen op een gezond leven. Dat betreft hun:
- toegang tot gezondheidszorg
- inkomenssituatie
- sociale contacten en eenzaamheid
Aangrijpingspunten aanpak gezondheidsverschillen bij volwassenen
Sommige groepen Utrechters hebben iets meer of iets anders nodig om hun gezondheidsachterstand in te lopen of gelijke kansen op gezondheid te krijgen. Utrechters die structureel een achterstand hebben in gezondheid, leefstijl en kansen op gezond leven en vaak ook steeds verder achterop raken, zijn:
- inwoners met basisonderwijs of vmbo
- inwoners die moeite hebben met rondkomen
Ook Utrechters met een niet-westerse migratieachtergrond en inwoners van Overvecht en Zuidwest hebben een minder goede gezondheid, leefstijl of minder kansen op een gezond leven. De toenemende verschillen in de toegang tot zorg, inkomenssituatie en sociale contacten en eenzaamheid zijn belangrijke aangrijpingspunten voor de aanpak van gezondheidsverschillen.
Verdeling bevolking Utrecht naar leeftijd, geslacht, opleidingsniveau, rondkomen, migratieachtergrond en wijk, 2021
