Over de VMU website

De Volksgezondheidsmonitor Utrecht geeft inzicht in de gezondheidssituatie van Utrechters en factoren die de gezondheid beïnvloeden. De afdeling Volksgezondheid van de gemeente Utrecht verzamelt op verschillende manieren cijfers en kennis over de gezondheid van Utrechters. De verzamelde kennis wordt geduid met professionals in de stad, op deze manier ontstaat een breed en gedeeld beeld van de gezondheid. De monitoring richt zich op alle onderdelen van het Utrechts Gezondheidsmodel (UGP). Thema’s die aan bod komen zijn bijvoorbeeld kwaliteit van leven, leefstijl en sociale omgeving. Nieuwe resultaten zijn voor iedereen toegankelijk via de website van de Volksgezondheidsmonitor en Utrecht in Cijfers. Eén keer in de vier jaar verschijnt het Utrechts Gezondheidsprofiel. Dit geeft een integraal beeld van de gezondheid. Tussendoor verschijnen publicaties waarin een thema of doelgroep centraal staat. 

Benieuwd hoe het Utrechts Gezondheidsprofiel tot stand komt? Bekijk dan het filmpje hieronder:

Gemeente Utrecht heeft een wettelijke taak om de gezondheid te monitoren

De Volksgezondheidsmonitor Utrecht is een wettelijke taak. In de wet Publieke gezondheid is vastgelegd dat gemeenten hun beleid dienen te voeren op basis van epidemiologische kennis over de volksgezondheid in de betreffende gemeente. In Utrecht wordt deze taak uitgevoerd door onderzoekers publieke gezondheid van de afdeling Volksgezondheid van de Gemeente Utrecht. Zij werken samen met de GGD regio Utrecht. Gegevens die herleidbaar zijn tot individuele personen worden nooit gepubliceerd. De richtlijnen van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) worden gevolgd.

De Volksgezondheidsmonitor Utrecht: voor professionals, beleidsmedewerkers, kennisinstellingen en politiek

De Volksgezondheidsmonitor Utrecht helpt professionals, beleidsmedewerkers, kennisinstellingen en politiek om eigen inzichten te vergroten en afgewogen keuzes te maken. Positieve ontwikkelingen in gezondheid in Utrecht worden zichtbaar. Net als ontwikkelingen die om aandacht vragen of verschillen tussen bevolkingsgroepen in de stad. Dit inzicht is nodig om de juiste keuzes te maken voor een gezonde, groeiende stad. We geven informatie over vragen als ‘Op welke thema’s moeten we inzetten?’, ‘Welke doelgroepen hebben iets extra’s of anders nodig?’. De Volksgezondheidsmonitor Utrecht en het Utrechts Gezondheidsprofiel vormen een belangrijke bron voor het gemeentelijke volksgezondheidsbeleid. De Volksgezondheidsmonitor is geen evaluatie van beleid of praktijk, daarvoor is ander onderzoek nodig. Inzichten worden wel gebruikt als onderdeel van verantwoording of evaluaties. 

De afdeling Volksgezondheid verzamelt gegevens over gezondheid uit verschillende bronnen. We zetten vragenlijstonderzoeken uit onder Utrechters, maken gebruik van informatie uit dataregistratiesystemen en al bestaand onderzoek, voeren interviews met bewoners en halen signalen van professionals uit de praktijk op. Daarnaast gaan we in gesprek met inwoners en professionals om de resultaten te delen en te duiden.

Gezondheidsmonitors

Volksgezondheid gemeente Utrecht doet vragenlijstonderzoek onder Utrechters. Dit noemen we Gezondheidsmonitors. Op de pagina Gezondheidsmonitors en open data staat hierover meer informatie. De data die we hiermee verzamelen stellen we openbaar beschikbaar voor iedereen die zelf aan de slag wil met ons onderzoek.

Naar de open data

Ander vragenlijstonderzoek in Utrecht

• De Inwonersenquête houdt de gemeente Utrecht om de twee jaar. Ongeveer 30.000 Utrechters ontvangen een uitnodiging om de vragenlijst in te vullen. Hierin wordt een breed scala aan onderwerpen onderzocht.

• Het bewonerspanel is een online panel dat bestaat uit inwoners van Utrecht die graag meedenken met de gemeente. Iedereen die in Utrecht woont kan lid worden van het bewonerspanel. Leden van het panel krijgen vier tot zes keer per jaar een vragenlijst over uiteenlopende onderwerpen. Op deze pagina kunt u zich inschrijven voor het bewonerspanel. 

• Meetellen in Utrecht is een onderzoekspanel voor en door Utrechters in een sociaal kwetsbare positie. Dit zijn bijvoorbeeld mensen met psychiatrische problemen, een verslaving of mensen die dakloos zijn (geweest). Meetellen doet samen met de gemeente Utrecht onderzoek door middel van vragenlijsten en gesprekken.

Registratiegegevens

• Veel gezondheidsinformatie wordt digitaal vastgelegd. We gebruiken data uit landelijke registraties, zoals sterftecijfers en data over zorggebruik van zorgverzekeraars. Ook heeft de gemeente Utrecht eigen registratiesystemen die bruikbare informatie bevatten, zoals registraties van de Jeugdgezondheidszorg en Wmo-voorzieningen en metingen van luchtkwaliteit.

Kwalitatieve data

• Signalen uit de praktijk: We spreken met allerlei (zorg)professionals, zowel collega's als partners in de stad, omdat ook zij ons een beeld kunnen geven over de gezondheid van (groepen) Utrechters.
• Duidingsgesprekken: Aan de hand van gezondheidscijfers gaan we in gesprek met inwoners en (zorg)professionals. We delen onze kennis met hen en toetsen vervolgens de bevindingen. Ook vragen we of er andere ontwikkelingen en ervaringen zijn. Zo signaleren we ontwikkelingen die (nog) niet naar voren komen in de cijfers. 
• Kwalitatief onderzoek: soms blijven er vragen over die op basis van bovenstaande bronnen niet beantwoord kunnen worden. Dan kunnen we kwalitatief onderzoek inzetten. Bij kwalitatief onderzoek houden we interviews of focusgroepsgesprekken met inwoners of professionals. Dit geeft de mogelijkheid verder te verdiepen op een thema of doelgroep. Dit hebben we bijvoorbeeld gedaan voor onderzoek naar de ervaringen in coronatijd van Utrechtse jeugd en volwassenen.

We werken samen met andere afdelingen van de gemeente, maatschappelijke partners en kennisinstellingen. Zo benutten we zo goed mogelijk elkaars expertise en beschikbare gezondheidsgegevens en krijgen we nog meer inzicht in de gezondheid van Utrechters en factoren die deze beïnvloeden. Volksgezondheid is lid van verschillende langdurige samenwerkingsverbanden in onderzoek. Voorbeelden hiervan zijn Dynamics of Youth, de werkgroep onderzoek Publieke Gezondheid van GGD-GHOR Nederland en de Academische Werkplaats Openbare Geestelijke Gezondheidszorg van de vier grote steden (G4 USER).

Voorbeelden van incidentele samenwerking in onderzoek

• In een breed consortium van ervaringsdeskundigen, professionals en onderzoekers is in de regio Utrecht de impact van Covid-19 op kwetsbare doelgroepen onderzocht en naar oplossingsrichtingen gekeken via Geck op U.

• We doen samen met TNO onderzoek naar het vroegsignaleringsinstrument voor mogelijke achterstanden in de ontwikkeling van jonge kinderen, dit is het Van Wiechenonderzoek.

• In een breed consortium onderzoeken we de relatie tussen armoede en de mentale gezondheid van jongeren.