Ervaren gezondheid en geluk

Op deze pagina beschrijven we de belangrijkste cijfers en resultaten over ervaren gezondheid en geluk bij kinderen, jongeren, jongvolwassenen, volwassenen en ouderen.

De gemeente Utrecht heeft als doel dat het percentage Utrechters met een goed ervaren gezondheid toeneemt. Daarnaast willen we gezondheidsverschillen tussen de laagste en hoogste sociaaleconomische groepen in onze stad met 30% verkleinen in 2040. Beide monitoren we met de indicator ‘goed ervaren gezondheid’. Benieuwd naar de ontwikkeling in ervaren gezondheid bij verschillende groepen inwoners in Utrecht? 

Bekijk ontwikkelingen in ervaren gezondheid

Jeugd

• De meeste jeugd voelt zich gezond, maar minder dan in eerdere jaren
• Kinderen in een gezin met lage welvaart voelen zich minder vaak gezond en gelukkig
• Meisjes op het voortgezet onderwijs voelen zich minder vaak gezond dan jongens
• Jeugd die opgroeit in een eenoudergezin voelt zich minder vaak gelukkig

Jongvolwassenen

• Bijna twee derde van de jongvolwassenen voelt zich gezond
• Jongvolwassenen voelen zich vaker gelukkig
• Vrouwen en jongvolwassenen die alleen wonen voelen zich minder vaak gezond en gelukkig
• Jongvolwassenen uit Zuidwest voelen zich minder vaak gelukkig
• Jongvolwassenen met een wo-opleiding zijn vaker tevreden over hun leven

Volwassenen en ouderen

• Bijna acht op de tien Utrechters voelen zich gezond, driekwart voelt zich gelukkig
• Ervaren gezondheid terug op niveau van voor de coronapandemie
• 18- t/m 39-jarigen niet terug op niveau van voor de coronapandemie, bij ouderen een stijging  
• Utrechters die moeite hebben met rondkomen voelen zich minder vaak gezond en gelukkig 

Geluk en gezondheid hangen met elkaar samen 

De ervaren gezondheid is het oordeel van een persoon over de eigen gezondheid. Dit gaat vaak om de lichamelijke en mentale gezondheid, maar kan ook bepaald worden door leefgewoonten en de sociale leefomgeving. Ervaren gezondheid is sterk gerelateerd aan sterfte. Hoe slechter iemand zijn of haar eigen gezondheid ervaart, hoe hoger de kans op overlijden. Mensen die zich gezond voelen, voelen zich vaker gelukkig.i

De meeste jeugd voelt zich gezond, maar minder dan in eerdere jaren 

88% van de kinderen in groep zeven en acht van het basisonderwijs en 81% van de jongeren in de tweede en vierde klas van het voortgezet onderwijs voelt zich in het najaar van 2023 gezond. Dit percentage daalt in beide groepen. Bij kinderen is er een daling tussen 2015 en 2023, met name zichtbaar bij jongens. Bij jongeren is er sprake van een daling ten opzichte van de vorige meting in 2021, met name zichtbaar bij meisjes.

De meerderheid van de jeugd voelt zich gelukkig: dit geldt voor 85% van de kinderen en 79% van de jongeren. De daling in geluk tussen 2019 en 2021 zet in 2023 niet verder door..

Kinderen in een gezin met lage welvaart voelen zich minder vaak gezond en gelukkig

Kinderen die opgroeien in een gezin met lage welvaart voelen zich minder vaak gezond en gelukkig dan andere kinderen. Van de kinderen met een lage gezinswelvaart voelt 79% zich gezond en 75% zich gelukkig. Dit is 90% en 89% bij kinderen met een hoge gezinswelvaart.

Meisjes op het voortgezet onderwijs voelen zich minder vaak gezond dan jongens

Meisjes op het voortgezet onderwijs ervaren hun gezondheid minder vaak als goed. 76% van de meisjes en 87% van de jongens voelt zich gezond. Er is geen verschil in ervaren gezondheid tussen jongens en meisjes op het basisonderwijs. Zowel op het basis- als het voortgezet onderwijs voelen meisjes zich minder vaak gelukkig dan jongens.  

Jeugd die opgroeit in een eenoudergezin voelt zich minder vaak gelukkig

Kinderen en jongeren die opgroeien in een eenoudergezin voelen zich minder vaak gelukkig dan andere jeugd. 74% van de kinderen en 71% van de jongeren die opgroeien in een eenoudergezin voelt zich meestal gelukkig. Dit is hoger onder jeugd die opgroeit bij beide ouders, namelijk 87% en 81%. De ervaren gezondheid van kinderen en jongeren verschilt niet naar gezinssamenstelling.i

Bijna twee derde van de jongvolwassenen voelt zich gezond

64% van de Utrechtse jongvolwassenen (16 t/m 25 jaar) geeft in het voorjaar van 2024 aan dat hun gezondheid (zeer) goed is. Dit is vergelijkbaar met 2021 en 2022. Ook landelijk en in de regio Utrecht voelt ongeveer twee derde van de jongvolwassenen zich gezond.i

Jongvolwassenen voelen zich vaker gelukkig

62% van de jongvolwassenen voelde zich in de laatste vier weken vaak tot voortdurend gelukkig. Dit percentage neemt toe sinds 2021. In 2021 voelde 50% zich gelukkig, in 2022 was dit 57%.

Trendfiguur: Ontwikkelingen in ervaren gezondheid en geluk 2021-2024 

Vrouwen en jongvolwassenen die alleen wonen voelen zich minder vaak gezond en gelukkig

60% van de jongvolwassenen vrouwen ervaart hun gezondheid als (zeer) goed en 61% van hen voelt zich gelukkig. Bij mannen zijn deze percentages hoger. Ook jongvolwassenen die alleen wonen hebben minder vaak een goed ervaren gezondheid en zijn minder vaak gelukkig dan andere jongvolwassenen.

Staafdiagram: Ervaren gezondheid en geluk naar gender en woonsituatie in 2024 

Jongvolwassenen uit Zuidwest voelen zich minder vaak gelukkig

Image

Jongvolwassenen met een wo-opleiding zijn vaker tevreden over hun leven

89% van de jongvolwassenen met een wo-opleiding is in 2024 tevreden over hun eigen leven. Zij geven het rapportcijfer zeven of hoger aan hun leven. Dit percentage neemt toe. In 2021 was dit nog 84%. Jongvolwassenen met voortgezet onderwijs of een mbo-opleiding zijn minder vaak tevreden over hun leven dan jongvolwassenen met een wo-opleiding. Gemiddeld is 85% van de jongvolwassenen in Utrecht tevreden met hun eigen leven. Dit percentage is stabiel sinds 2021. Jongvolwassenen met een wo-opleiding zijn ook vaker tevreden over zichzelf en hun eigen lichaam dan jongvolwassenen met een andere opleiding.
 

Bijna acht op de tien Utrechters voelen zich gezond, driekwart voelt zich gelukkig

79% van de Utrechters van 18 jaar of ouder geeft in het najaar van 2024 aan dat hun gezondheid (zeer) goed is. In vergelijking met landelijk, de regio Utrecht en de drie andere grote steden Amsterdam, Rotterdam en Den Haag, voelen Utrechters zich vaker gezond. 75% van de 18-plussers voelde zich in de laatste vier weken vaak tot voortdurend gelukkig. In 2022 was dit 72%..

Ervaren gezondheid terug op niveau van voor de coronapandemie

Tot en met 2018 was het percentage Utrechters met een goed ervaren gezondheid redelijk constant. In 2020 was dit hoger. Dat kwam mogelijk omdat de perceptie van de eigen gezondheid veranderde in de coronatijd. Veel mensen vergeleken hun gezondheid met anderen die het nog zwaarder hadden. Ook ervoeren sommige groepen inwoners juist meer eigen regie op hun leven door minder verplichtingen en namen financiële zorgen over het algemeen niet toe. 

In 2022 was de goed ervaren gezondheid juist lager dan de jaren ervoor. Professionals gaven hier verschillende mogelijke verklaringen voor. Voor sommige mensen was het moeilijk hun sociale leven of gezonde leefgewoonten weer op te pakken. Mogelijk lag er ook een verklaring in uitgestelde zorg door de coronapandemie. Tegelijkertijd was het ook een periode waarin het leven duurder werd. In 2024 is het percentage Utrechters dat zich gezond voelt weer vergelijkbaar met voor de coronapandemie.

Ontwikkeling in goed ervaren gezondheid bij Utrechters van 18 jaar en ouder

18- t/m 39-jarigen niet terug op niveau van voor de coronapandemie, bij ouderen een stijging  

18- t/m 39-jarigen ervaren hun gezondheid minder vaak als goed dan voor de coronatijd. In 2024 voelt 84% zich gezond. In 2018 was dit 89%. Bij Utrechters van 65 jaar en ouder stijgt de goed ervaren gezondheid tussen 2012 en 2024, met een dip in 2022.

Ontwikkeling in goed ervaren gezondheid bij Utrechters van 65 jaar en ouder

Utrechters die moeite hebben met rondkomen voelen zich minder vaak gezond en gelukkig

61% van de Utrechters die moeite hebben met rondkomen ervaart een goede gezondheid en 55% voelt zich gelukkig. Van de 18-plussers die geen moeite hebben met rondkomen ervaart 83% een goede gezondheid en voelt 79% zich gelukkig. Andere groepen Utrechters die zich minder vaak gezond voelen zijn Utrechters met basisonderwijs, vmbo, havo, vwo of mbo, Utrechters van 55 jaar en ouder, Utrechters die in het buitenland zijn geboren (migrant), Utrechters in een eenoudergezin, Utrechters die alleen wonen (eenpersoonshuishouden) en vrouwen. Andere groepen Utrechters die zich minder vaak gelukkig voelen zijn Utrechters die alleen wonen, Utrechters die in het buitenland zijn geboren, inwoners uit Overvecht en Utrechters met basisonderwijs, vmbo, havo, vwo of mbo.  

Ervaren gezondheid en geluk naar opleiding, huishoudsamenstelling en herkomst