Beweging

Kinderen

• 85% van de Utrechtse kinderen bewegen elke dag minimaal een uur
• Drie op de vier kinderen lopen of fietsen dagelijks naar school
• Kinderen met een Marokkaanse migratieachtergrond spelen vaker buiten
• 85% van de Utrechtse kinderen sport tenminste één keer per week
• Utrechtse kinderen zonder migratieachtergrond zijn vaker lid van een sportvereniging
• Kinderen uit West, Noordoost, Oost en Vleuten-De Meern zijn vaker lid van een sportvereniging

Jongeren

• Minder dan de helft van de Utrechtse jongeren beweegt voldoende
• 85% van de jongeren fietst of loopt elke dag naar school of stage
• Meisjes met een niet-westerse migratieachtergrond sporten minder
• Utrechtse jongeren zijn vaker gaan sporten en bewegen buiten een club, vereniging of sportschool om

Jongvolwassenen

• De helft van de jongvolwassenen beweegt vijf dagen per week minimaal dertig minuten
• Jongvolwassenen uit de wijken Overvecht, Zuid en Leidsche Rijn sporten minder vaak elke week. 

Volwassenen

• Steeds minder Utrechters voldoen aan de beweegrichtlijnen
• Utrechters met een vmbo-opleiding bewegen en sporten minder  
• Inwoners van Vleuten-de Meern, Overvecht en Leidsche Rijn bewegen vaker onvoldoende 

Ouderen

• Steeds meer ouderen bewegen voldoende en sporten ten minste een keer per week 
• Ouderen met een vmbo-opleiding bewegen en sporten minder 
• 65-plussers uit Noordwest en Overvecht bewegen minder

Beweging is essentieel voor een goede gezondheid

Voldoende beweging is belangrijk voor de gezondheid: bewegen bevordert de conditie van het lichaam en beschermt zo tegen verschillende ziekten. Bewegen is gezond voor alle leeftijdsgroepen. Het gaat hierbij zowel om beweging die is gericht op uithoudingsvermogen als op spier- en botversterkende activiteiten.

Langer bewegen verbetert het uithoudingsvermogen

Het uithoudingsvermogen wordt verbeterd tijdens duuractiviteiten. Hierdoor gaat het hart sneller kloppen en wordt de ademhaling sneller. Matige lichamelijke activiteit betreft activiteiten op een intensiteit die wat moeite kost, maar waarbij praten mogelijk blijft. Voorbeelden zijn wandelen, fietsen en rustig zwemmen. Zwaar intensieve activiteit leidt ertoe dat iemand zwaarder gaat ademen of gaat puffen en hijgen, afhankelijk van hoe fit iemand is. Voorbeelden zijn aerobics, hardlopen, wielrennen en bepaalde competitieve sporten.

Krachttraining maakt spieren en botten sterker

Spieren worden versterkt met krachttraining of een combinatie van kracht- en duuractiviteiten. Hierdoor verbeteren kracht, uithoudingsvermogen en omvang van skeletspieren. Voorbeelden zijn krachttrainingsoefeningen met eigen lichaamsgewicht en duuractiviteiten als fietsen. Botversterkende activiteiten bestaan uit krachttraining en activiteiten waarbij het lichaam met het eigen gewicht wordt belast, zoals springen, traplopen, wandelen, hardlopen en dansen.

Beweegnorm

Image

Hoeveel moet je bewegen voor een goede gezondheid?

Voor een goede gezondheid is het advies voor kinderen en jongeren om minstens elke dag een uur aan matig intensieve inspanning te doen. Kinderen en jongeren moeten ook drie keer per week aan spier- en botversterkende activiteiten doen. Voor volwassen en ouderen is het advies om minstens 150 minuten per week aan matig intensieve inspanning te doen, zoals wandelen en fietsen, verspreid over verschillende dagen. Ook is het advies om minstens twee keer per week spier- en botversterkende activiteiten te doen. Ouderen moeten dit combineren met evenwichtsoefeningen.

Voor iedereen geldt dat bewegen goed is. Langer, vaker of intensiever bewegen is beter. Veel stilzitten moet worden voorkomen.

85% van de Utrechtse kinderen beweegt elke dag minimaal een uur

Meer dan vier op de vijf kinderen uit groep zeven en acht van het basisonderwijs in Utrecht bewegen elke dag minimaal een uur matig tot intensief. Dit geldt vaker voor jongens. Kinderen uit een eenoudergezin, uit gezinnen met een lage welvaart, uit Overvecht en kinderen met een overige niet-westerse achtergrond bewegen vaker te weinig.

Percentage kinderen dat minimaal één uur per dag beweegt:

Image

Drie op de vier kinderen lopen of fietsen dagelijks naar school

74% van de kinderen uit groep zeven en acht loopt of fietst elke dag naar school. Kinderen die naar school gaan in de wijk waar ze wonen, gaan vaker dagelijks lopend of fietsend naar school dan kinderen die in een andere wijk naar school gaan. Kinderen uit Overvecht, kinderen die opgroeien in co-ouderschap en kinderen uit een eenoudergezin lopen of fietsen minder vaak dagelijks naar school. 6% van de kinderen gaat nooit lopend of fietsend naar school.

Percentage kinderen dat elke dag naar school loopt of fietst

Image

Kinderen met een Marokkaanse migratieachtergrond spelen vaker buiten

70% van de kinderen met een Marokkaanse migratieachtergrond speelt minstens één uur per dag buiten. Gemiddeld speelt 57% van de 10- t/m 12-jarigen minimaal één uur per dag buiten. Meisjes spelen minder vaak buiten dan jongens.

Kinderen uit Leidsche Rijn en Vleuten-De Meern spelen minder vaak buiten

Image

85% van de Utrechtse kinderen sport tenminste één keer per week

85% van de 10- t/m 12-jarigen sport tenminste één keer per week bij een sportvereniging of bij een naschoolse sport- of beweegactiviteit in de buurt of op school. Kinderen zonder migratieachtergrond en kinderen uit gezinnen met een hoge welvaart sporten vaker tenminste één keer per week. Dit komt omdat zij vaker sporten bij een sportvereniging. Voor bijna één op de tien kinderen met een Turkse of Marokkaanse achtergrond en kinderen uit gezinnen met een lage welvaart zijn naschoolse sport- of beweegactiviteiten de enige georganiseerde sport waaraan zij wekelijks meedoen.

Percentage kinderen dat tenminste een keer per week sport bij:

Utrechtse kinderen zonder migratieachtergrond zijn vaker lid van een sportvereniging

90% van de 10- t/m 12-jarigen zonder migratieachtergrond is lid van een sportvereniging. Dit is hoger dan het gemiddelde van 82%. Kinderen met een Marokkaanse, Turkse of overige niet-westerse migratieachtergrond zijn minder vaak lid van een sportvereniging. Dit verschil naar migratieachtergrond is groter bij meisjes dan bij jongens. Lidmaatschap van een sportvereniging komt ook minder vaak voor bij kinderen uit eenoudergezinnen (66%) en kinderen uit gezinnen met een lagere (54%) of gemiddelde welvaart (80%).

Image

Kinderen uit West, Noordoost, Oost en Vleuten-De Meern zijn vaker lid van een sportvereniging

10- t/m 12-jarigen uit de wijken West, Noordoost, Oost en Vleuten-De Meern zijn vaker lid van een sportvereniging. Dit geldt minder vaak voor kinderen uit Overvecht en Zuidwest. In Zuidwest zijn vooral kinderen uit de subwijk Kanaleneiland minder vaak lid van een sportvereniging, namelijk 59%. In Dichterswijk, Rivierenwijk is dit 79%.

Minder dan de helft van de Utrechtse jongeren is lichamelijk actief

45% van de Utrechtse jongeren in klas twee of vier van het voortgezet onderwijs beweegt minimaal één uur per dag op vijf of meer dagen in de week. Dit geldt minder vaak voor meisjes met een niet-westerse migratieachtergrond. Ook jongeren op het vmbo, jongeren die wonen in een eenoudergezin en jongeren uit Kanaleneiland zijn minder vaak lichamelijk actief. De beweegrichtlijnen geven aan dat jongeren tot 18 jaar elke dag ten minste één uur moeten bewegen.

Minimaal één uur per dag beweging op vijf of meer dagen in de week

Image

Zes op de zeven jongeren lopen of fietsen elke dag naar school of stage

85% van de jongeren uit klas twee of vier in Utrecht gaat vijf dagen per week lopend of op de fiets naar school of stage. Vmbo-leerlingen en jongeren met een migratieachtergrond fietsen of lopen minder vaak elke dag naar school of stage. 7% van de jongeren gaat (bijna) nooit lopend of fietsend naar school of stage.

Elke dag lopen of fietsen naar school of stage

Image

Meer dan drie kwart van de Utrechtse jongeren sport wekelijks bij een sportclub

77% van de Utrechtse jongeren sport minimaal één keer per week bij een sportclub, vereniging of sportschool. Jongeren op het vmbo, jongeren die wonen in Noordwest, Overvecht of Zuidwest en jongeren met een Turkse migratieachtergrond doen dit minder vaak. Meisjes met een niet-westerse migratieachtergrond sporten minder vaak dan andere meisjes en minder vaak dan jongens met een niet-westerse migratieachtergrond.

Sport minimaal één keer per week bij een sportclub, vereniging of sportschool, naar wijk. 

Image

Sport minimaal één keer per week bij een sportclub, vereniging of sportschool, naar migratieachtergrond

Utrechtse jongeren zijn vaker gaan sporten en bewegen buiten een club, vereniging of sportschool om

In Utrecht beweegt of sport 71% van de jongeren elke week buiten een club, vereniging of sportschool om, zoals voetballen op straat, fietsen, skeeleren, zwemmen of kranten bezorgen. Dit percentage is hoger dan in 2019, toen 67% van de jongeren dit deed. Jongens bewegen of sporten vaker wekelijks buiten een club, vereniging of sportschool om dan meisjes.

De helft van de jongvolwassenen beweegt vijf dagen per week minimaal dertig minuten

53% van de Utrechtse jongvolwassenen (16 t/m 25 jaar) geeft in mei t/m juli 2022 aan vijf of meer dagen per week minimaal dertig minuten te bewegen. 24% beweegt elke dag minimaal dertig minuten. 71% van de jongvolwassenen sport elke week en 62% is lid van een sportvereniging of sportschool. Jongvolwassenen met een mbo- of hbo-opleiding bewegen minder vaak dan andere jongvolwassenen. Jongvolwassenen met een mbo-opleiding sporten ook minder vaak elke week.

Bewegen en sporten naar opleiding

Jongvolwassenen uit de wijken Overvecht, Zuid en Leidsche Rijn sporten minder vaak elke week

59% van de jongvolwassenen die wonen in de wijk Overvecht sport wekelijks. Dit is lager dan gemiddeld in Utrecht. Ook jongvolwassen uit de wijken Zuid en Leidsche Rijn sporten minder vaak elke week. 63% van de jongvolwassenen vindt hun buurt prettig om in te bewegen. Jongvolwassenen die wonen in Overvecht, Zuidwest of Noordwest vinden hun buurt minder vaak prettig om in te bewegen.

Wekelijks sporten en oordeel over bewegen in de buurt naar opleiding

Steeds minder Utrechters voldoen aan de beweegrichtlijnen

59% van de Utrechtse volwassenen (18 t/m 64 jaar) voldoet in het najaar van 2022 aan de beweegrichtlijnen. Dit is lager dan in 2018 en 2020. De daling sinds 2018 wordt vooral veroorzaakt door een afname van het aantal Utrechters dat voldoet aan het onderdeel matig intensief bewegen. In vergelijking met 2020 daalde ook het aandeel Utrechters dat voldoet aan het onderdeel spier- en botversterkende activiteiten. Opvallend is dat het percentage volwassenen dat tenminste een keer per week sport sinds 2016 toeneemt.  

Utrechters met een vmbo-opleiding bewegen en sporten minder

Utrechtse volwassenen met basisonderwijs of vmbo voldoen minder vaak aan de beweegrichtlijnen dan andere Utrechtse volwassenen. Ook sporten zij minder vaak tenminste een keer per week. 18 t/m 39-jarigen sporten vaker en voldoen vaker dan andere Utrechters aan de beweegrichtlijnen. Utrechtse volwassenen voldoen vaker aan de beweegrichtlijnen dan gemiddeld in Nederland en ook vaker dan volwassenen uit Rotterdam of Den Haag. Utrechters voldoen net zo vaak aan de beweegrichtlijnen als Amsterdamse volwassenen. 

Inwoners van Vleuten-de Meern, Overvecht en Leidsche Rijn bewegen vaker onvoldoende 

Volwassenen uit de wijken Vleuten-de Meern, Overvecht en Leidsche Rijn voldoen minder vaak aan de beweegrichtlijnen dan Utrechters uit andere wijken. Volwassenen uit Overvecht of Zuidwest sporten minder vaak elke week. 18- t/m 64-jarigen uit Noordoost, Oost of Binnenstad voldoen vaker aan de beweegrichtlijnen en sporten net als volwassenen uit de wijk West vaker elke week.

Voldoen aan beweegrichtlijnen en wekelijks sporten naar wijk

Steeds meer ouderen bewegen voldoende en sporten ten minste een keer per week 

Sinds 2012 is het percentage Utrechtse 65-plussers dat voldoende beweegt toegenomen van 31% naar 40% in het najaar van 2022. Ook het percentage ouderen dat wekelijks sport is toegenomen van 31% in 2012 naar 39% in 2022. Vooral mannen, 65- tot en met 79-jarigen en ouderen die geen moeite hebben met rondkomen zijn meer gaan bewegen en sporten.

Percentage ouderen dat voldoet aan de beweegrichtlijnen, naar geslacht, leeftijd en moeite met rondkomen

Ouderen met een vmbo-opleiding bewegen en sporten minder 

25% van de Utrechtse 65-plussers met basisonderwijs of vmbo voldoet aan de beweegrichtlijnen en 25% sport elke week. Deze percentages zijn lager dan de gemiddelden van Utrecht. 65- tot en met 79-jarige Utrechters voldoen vaker aan de beweegrichtlijnen en sporten ook vaker ten minste één keer per week dan 80-plussers. Utrechtse 65-plussers bewegen net zo vaak voldoende als gemiddeld in Nederland en ouderen uit Amsterdam. Ouderen uit Utrecht voldoen vaker aan de beweegrichtlijnen dan ouderen uit Den Haag of Rotterdam.

Bewegen naar opleiding en leeftijd

Percentage ouderen dat voldoet aan:

65-plussers uit Noordwest en Overvecht bewegen minder 

Ouderen uit de wijken Noordwest en Overvecht voldoen minder vaak aan de beweegrichtlijnen dan ouderen uit andere wijken. Ouderen uit Noordwest en Overvecht sporten ook minder vaak tenminste één keer per week dan ouderen uit andere wijken, net als ouderen die wonen in de wijk Zuidwest. 65-plussers die wonen in de wijken Noordoost, Oost of Binnenstad  voldoen vaker aan de beweegrichtlijnen en sporten vaker elke week dan gemiddeld in Utrecht.

Voldoen aan beweegrichtlijnen en wekelijks sporten, naar wijk