Image
Man in rolstoel praat met vrienden

Zelfredzaamheid

Samenvatting

Volwassenen

  • 89% van de Utrechtse volwassenen geeft aan zich te kunnen redden in moeilijke tijden
  • Ruim driekwart van de Utrechters in een kwetsbare situatie kan zichzelf redden
  • Utrechters in een kwetsbare situatie voelen zich vaak zelfredzaam in hun dagbesteding
  • 78% van de Utrechters kan zelf hulp regelen en organiseren
  • 64% van de Utrechters in een kwetsbare situatie vraagt hulp aan de mensen om hen heen

Ouderen

  • 86% van de ouderen in Utrecht geeft aan zich te kunnen redden in moeilijke tijden
  • Bijna driekwart van de 65-plussers kan zelf hulp regelen en organiseren
Wat houdt het in?

Zelfredzaamheid is het vermogen van iemand om zichzelf te redden

Zelfredzaam zijn houdt in dat iemand algemene dagelijkse activiteiten zelfstandig kan uitvoeren. Dit geldt voor verschillende leefgebieden, zoals voor eigen inkomen zorgen, sociale contacten onderhouden en lichamelijk en psychisch gezond blijven. Zelfredzaam zijn is ook de juiste hulp inschakelen als het niet meer zelf lukt.

Zelfredzaamheid heeft invloed op gezondheid

Hoe zelfredzaam iemand is, heeft invloed op zijn of haar gezondheid. Iemand is zelfredzaam als hij bijvoorbeeld op tijd naar de huisarts gaat en om advies vraagt bij het invullen van moeilijke formulieren. Het gaat dan om gezondheidsvaardigheden. Ook de mate van zelfredzaamheid op andere leefgebieden heeft invloed op de gezondheid van mensen, zoals huisvesting en gezinsrelaties. Mensen die dakloos zijn of een onveilige thuissituatie hebben zijn vaker ongezond. Het vergroten van iemands zelfredzaamheid levert een positieve bijdrage aan de gezondheid. 

Cijfers over volwassenen

89% van de Utrechtse volwassenen geeft aan zich te kunnen redden in moeilijke tijden

Negen op de tien Utrechtse volwassenen (18 t/m 64 jaar) geven aan dat zij zich weten te redden in moeilijke tijden. Hoe hoger opgeleid Utrechters zijn, hoe vaker zij zich weten te redden in moeilijke tijden. Utrechters met een niet-westerse migratieachtergrond vinden minder vaak dat zij zich weten te redden in moeilijke tijden, namelijk 76%. 

Image
67% van de volwassenen met basisonderwijs of vmbo kan zich redden in moeilijke tijden. Dit is 85% van de volwassenen met havo, vwo of mbo en 94% van de volwassenen met hbo of wo.

Ruim driekwart van de Utrechters in een kwetsbare situatie kan zichzelf redden

Uit een peiling van panel Meetellen in Utrecht blijkt dat 78% van de Utrechters in een kwetsbare situatie vindt dat ze zichzelf goed kunnen redden. Veel van hen krijgen hulp in het dagelijks leven. Hulp op het ene leefgebied is soms nodig, zodat ze zich kunnen blijven redden op andere gebieden. Uit interviews met Utrechters in een kwetsbare situatie blijkt dat het gevoel van zelfredzaamheid versterkt kan worden wanneer zij zelf regie houden over hun leven en zelf hulp kunnen inschakelen als dat nodig is. 

Utrechters in een kwetsbare situatie voelen zich vaak zelfredzaam in hun dagbesteding

Utrechters in een kwetsbare situatie geven in het onderzoek van Meetellen in Utrecht vaak aan dat ze zich kunnen redden op het gebied van dagbesteding en actief zijn, familie en sociale relaties of huishouding. Ze voelen zich minder vaak zelfredzaam op het gebied van gezondheid of inkomen en financiën. 19% van de Utrechters in een kwetsbare situatie voelt zich niet zelfredzaam op drie of meer leefgebieden tegelijk. 

Percentage Utrechters in een kwetsbare situatie dat zich zelfredzaam voelt op de leefgebieden:

Image
81% voelt zich zelfredzaam op het gebied van dagbesteding en actief zijn, 76% op familie en sociale relaties en 75% op huishouding. 69% voelt zich zelfredzaam op gezondheid en 62% op inkomen en financiën.

78% van de Utrechters kan zelf hulp regelen en organiseren

Acht op de tien Utrechtse volwassenen (18 t/m 64 jaar) geven aan dat ze zelf hulp kunnen regelen en organiseren als dat nodig is. Ten opzichte van 2019 is hierin een kleine verschuiving zichtbaar. Minder Utrechters geven aan dat zij (vrijwel) altijd hulp zelf regelen als dat nodig is, en meer mensen geven aan dat zij dit soms doen. 65% van de volwassenen zegt dat zij hulp vragen aan vrienden, familie of kennissen als dat nodig is. Volwassenen met een hbo- of wo-opleiding en volwassenen zonder migratieachtergrond organiseren en vragen gemakkelijker hulp. 

Infogram URL

64% van de Utrechters in een kwetsbare situatie vraagt hulp aan de mensen om hen heen

Twee derde van de Utrechters in een kwetsbare situatie vindt dat ze voldoende mensen om zich heen hebben en vraagt hen ook om hulp. Dit blijkt uit de peiling van Meetellen in Utrecht. 14% heeft voldoende mensen om zich heen, maar vraagt hen niet om hulp. 22% heeft onvoldoende mensen om zich heen die hen kunnen helpen als ze dat nodig hebben. Uit gesprekken blijkt dat Utrechters in een kwetsbare situatie denken aan hun eigen sociale netwerk als zij hulp nodig hebben. Dit is voornamelijk familie. Ook denken ze aan professionals, zoals persoonlijke begeleiders of andere hulpverleners. 

Het zelf-organiserend vermogen van Utrechters is stabiel

In de Utrecht Monitor 2022 is een score berekend om het zelf-organiserend vermogen van Utrechters in kaart te brengen. Gemiddeld scoren Utrechtse volwassenen het rapportcijfer 7,0 voor het zelf-organiserend vermogen. Dit cijfer is gelijk aan 2019.

Bij het toenemen van de leeftijd neemt het zelf-organiserend vermogen van mensen af. Het zelf-organiserend vermogen is berekend op basis van drie aspecten: of iemand gemakkelijk zelf hulp regelt als dat nodig is, gemakkelijk vrienden, familie of kennissen om hulp vraagt en zich weet te redden in moeilijke tijden.

Cijfers over ouderen

86% van de ouderen in Utrecht geeft aan zich te kunnen redden in moeilijke tijden

Van de Utrechtse 65-plussers geeft 86% aan dat zij zich weten te redden in moeilijke tijden. Hoe hoger opgeleid ouderen zijn, hoe vaker zij zich kunnen redden in moeilijke tijden. Ouderen met een niet-westerse migratieachtergrond vinden minder vaak dat zij zich weten te redden in moeilijke tijden, namelijk 66%. 

Image
76% van de ouderen met basisonderwijs of lbo kan zich redden in moeilijke tijden. Dit is 94% voor ouderen met hbo of wo.

Bijna driekwart van de 65-plussers kan zelf hulp regelen en organiseren

73% van de Utrechtse ouderen geeft aan dat zij zelf hulp kunnen regelen en organiseren als dat nodig is. Dit is 60% onder ouderen met een niet-westerse migratieachtergrond en 61% onder ouderen met basisonderwijs of een lbo-opleiding. 43% van de 65-plussers zegt dat zij hulp vragen aan vrienden, familie of kennissen als dat nodig is. Vrouwen doen dit vaker dan mannen.

Infogram URL