Gezondheidsverschillen bij kinderen
Health disparities children (English)
Samenvatting
Verschillen in gezondheid en leefstijl
Kinderen die vaker een minder goede kwaliteit van leven en gezondheid hebben, komen uit:
- Gezinnen met een lage welvaart
- Eenoudergezinnen
- Gezinnen met co-ouderschap
Kinderen met een minder goede leefstijl komen uit:
- Gezinnen met een lage welvaart
- Eenoudergezinnen
Zij sporten en bewegen minder, hebben vaker een hoog beeldschermgebruik en minder vaak controle op gamegedrag.
Sommige verschillen in mentale gezondheid en beweging en sport worden groter. Kinderen die steeds verder achterop raken zijn:
- Voor mentale gezondheid: kinderen uit eenoudergezinnen of die in Vleuten-De Meern of Leidsche Rijn wonen
- Voor beweging en sportlidmaatschap: kinderen met een overig niet-westerse migratieachtergrond of die in Zuidwest of Overvecht wonen
Sommige verschillen in ervaren gezondheid, alcohol en ontbijt worden kleiner, doordat groepen met een minder goede gezondheid of leefstijl een gunstige(re) ontwikkeling laten zien:
- Voor ervaren gezondheid: kinderen met een Turkse migratieachtergrond en uit de wijken Zuid, Zuidwest, Noordwest en Overvecht
- Voor wel eens alcohol drinken: kinderen zonder migratieachtergrond en uit de wijken Noordoost, Oost of Vleuten-De Meern
- Voor ontbijten: kinderen uit Overvecht of Noordwest en kinderen met een Turkse migratieachtergrond
Sommige verschillen in beeldschermgebruik en controle over gamegedrag nemen af, doordat groepen kinderen die gunstiger scoorden, vaker beeldschermen gaan gebruiken en minder controle hebben. Dit geldt voor:
- Meisjes
- Kinderen zonder migratieachtergrond (alleen beeldschermgebruik)
Verschillen in kansen op een gezond leven
De volgende groepen kinderen hebben gemiddeld minder kansen op een gezond leven:
- Kinderen met een lage gezinswelvaart
- Kinderen uit eenoudergezinnen
- Kinderen met een overig niet-westerse migratieachtergrond
Verschillen in de sociale en fysieke omgeving tussen kinderen met lage en hoge gezinswelvaart worden vaak groter, doordat kinderen met lage welvaart:
- een stijging van discriminatie ervaren
- steeds vaker een gezinslid met langdurige ziekte, handicap of verslaving hebben
- een minder snelle daling van pesten op school ervaren
- een stijging van onveiligheidsgevoel op of rond school en speelplekken ervaren
Kinderen uit eenoudergezinnen raken verder achterop doordat ze:
- een stijging van discriminatie ervaren
- zich minder vaak veilig voelen
- iets vaker langdurig op bijstandsniveau leven.
Aangrijpingspunten aanpak gezondheidsverschillen bij kinderen
Sommige groepen kinderen in Utrecht hebben iets meer of iets anders nodig om hun gezondheidsachterstand in te lopen of gelijke kansen op gezondheid te krijgen. Kinderen uit gezinnen met lage welvaart en uit eenoudergezinnen hebben structureel een achterstand in gezondheid, leefstijl en kansen op een gezond leven en raken vaak ook steeds verder achterop. Kinderen met een overig niet-westerse migratieachtergrond hebben minder kansen op gezondheid.
Leeswijzer
In deze uitgave beschrijven we verschillen onder Utrechtse kinderen uit groep zeven en acht naar geslacht, gezinswelvaart, migratieachtergrond, gezinssamenstelling en wijk.
Voor elk onderwerp beschrijven we:
- De indicatoren die we gebruiken
- De meest recente verschillen in Utrecht, meestal in 2021
- De ontwikkeling in deze verschillen, meestal van 2008 t/m 2021
Tot slot geven we een beknopte samenvatting van gezondheidsverschillen bij jonge Utrechtse kinderen (t/m 2 jaar) en Utrechtse jongeren uit klas twee en vier van het voortgezet onderwijs.
Verdeling Utrechtse 10- t/m 12-jarigen naar geslacht, gezinswelvaart*, gezinssamenstelling*, migratieachtergrond en wijk
* Verdeling gezinswelvaart en gezinssamenstelling is gebaseerd op de groep kinderen die heeft deelgenomen aan de Jeugdmonitor Utrecht 2021. De overige indicatoren zijn gebaseerd op gegevens over de gehele populatie 10- t/m 12-jarigen in Utrecht.