Voorschoolse educatie en opvang

Samenvatting

23% van de Utrechtse peuters krijgt een advies voor de voorschool
Deelname van Utrechtse peuters aan voorschoolse educatie stijgt licht
Meer en complexere hulpvragen bij de voorschoolse educatie
Een kwart van de peuters bezoekt de voorschool
Steeds meer kinderen gaan naar de kinderopvang

Wat houdt het in?

Voorschoolse educatie en kinderopvang zijn goed voor de ontwikkeling van kinderen

Naar de kinderopvang gaan helpt kinderen zich positief te ontwikkelen, toont onderzoek aan. Ook op latere leeftijd is er nog een positief effect. Voor kinderen die wat extra voorbereiding nodig hebben op de basisschool, is er de voorschool. Een voorschool is een peuteropvang die voorschoolse educatie aanbiedt. Hier beginnen kinderen alvast op een leuke manier met leren, spelen en samen ontdekken. Een kind kan naar de voorschool toe als het tussen de 2,5 en 4 jaar is. In de hele stad Utrecht zijn verschillende peuteropvangorganisaties die voorschool aanbieden.

Als het voor de ontwikkeling van een kind goed is om naar de voorschool te gaan, dan geeft de Jeugdgezondheidszorg hier een advies voor. Een kind mag dan 16 uur per week naar de voorschool. Kinderen zonder voorschooladvies kunnen 5 uur per week naar de voorschool.

Cijfers over voorschoolse educatie

23% van de Utrechtse peuters krijgt een advies voor de voorschool

Bijna een kwart van de kinderen tussen 2,5 en 4 jaar in Utrecht krijgt een advies voor voorschoolse educatie. De Jeugdgezondheidszorg geeft dit advies als het voor de ontwikkeling van een kind goed is om naar de voorschool te gaan, bijvoorbeeld voor de taalontwikkeling. Peuters uit de wijken Overvecht en Zuidwest krijgen vaker een advies voor de voorschool dan peuters uit andere wijken.

Deelname van Utrechtse peuters aan voorschoolse educatie stijgt licht

In 2021 heeft 80% van de ouders van kinderen met een advies voor de voorschool hun kind aangemeld bij de voorschool (peildatum 1 oktober). Dit cijfer is vergelijkbaar met 2020. 69% van de kinderen met een advies is geplaatst op een voorschool. Dit percentage is iets toegenomen, in 2020 was dit 67%. Tussen 2018 en 2020 daalde de deelname aan voorschoolse educatie sterk. Dit had meerdere oorzaken (zie kader).

Meerdere oorzaken voor lagere deelname aan de voorschool

De lagere deelname sinds 2020 aan voorschoolse educatie heeft meerdere oorzaken. De voorscholen zijn twee keer gesloten als gevolg van de coronapandemie. Ook was er angst onder ouders voor besmetting. Daarnaast is in 2020 de wettelijke harmonisatie van peuterspeelzalen en kinderopvang doorgevoerd. Hierdoor zijn er alleen nog voorscholen en geen aparte peuterspeelzalen meer. Het aantal uur voorschoolse educatie dat moet worden afgenomen veranderde (van twaalf naar zestien uur per week). Ook is voorschoolse educatie voor ouders duurder en inkomensafhankelijk geworden.

Meer en complexere hulpvragen bij de voorschoolse educatie

Professionals in Utrecht signaleren dat het aantal hulpvragen bij kinderen tot vier jaar op de voorschool fors is toegenomen in coronatijd. Ook zijn de hulpvragen complexer geworden. Hulpvragen gaan niet alleen om spraak en taal, maar nu vaker ook om sociale vaardigheden, motoriek en gedrag. Deze signalen zien professionals ook in de kinderopvang en bij de instroom op de basisschool.

Een kwart van de peuters bezoekt de voorschool

25% van alle kinderen tussen 2,5 en 4 jaar in Utrecht gaat in 2021 naar de voorschool, dit kan met en zonder advies van de Jeugdgezondheidszorg. 16% van de Utrechtse peuters bezoekt de voorschool met een advies en 9% bezoekt de voorschool zonder advies.

Steeds meer kinderen gaan naar de kinderopvang

Van de 0- t/m 3-jarigen in Utrecht gaat 74% in 2020 naar een kinderopvang. Dit percentage neemt de laatste jaren toe, in 2017 was dit nog 64%. Van de kinderen tussen 4 en 11 jaar gaat 45% naar een buitenschoolse opvang (bso). Ook dit cijfer neemt de laatste jaren iets toe. Gemiddeld bezoekt 53% van de 0- t/m 11-jarigen in Utrecht de kinderopvang. In bijna alle wijken is een toename in deelname aan kinderopvang te zien. Alleen in Noordoost daalde dit percentage, al is het bezoek aan de kinderopvang hier het hoogst. In Overvecht gaan kinderen het minst vaak naar een kinderopvang.