Hoe is dit onderzoek uitgevoerd?
In deze publicatie analyseren we gegevens van alle ca. 280.000 volwassenen die in 2018 woonachtig waren in de gemeente Utrecht. We bekeken voor iedere inwoner of ze een behandeling in de GGZ gefinancierd door de Zvw hebben ontvangen in Utrecht of dat ze gebruik maken van psychofarmaca. Deze informatie wordt verzameld door het Zorginstituut Nederland en Vektis.
Hoe meten we behandeling voor psychische klachten?
Utrechters zijn in dit onderzoek in behandeling voor psychische klachten wanneer ze in 2018 gebruik maakten van de geestelijke gezondheidszorg en/of van psychofarmaca:
- Geestelijke gezondheidszorg: Op basis van gegevens uit de Zvw wordt gekeken of iemand het afgelopen jaar gebruik heeft gemaakt van de basis en/of de specialistische GGZ.
- Psychofarmaca: Gebruik van medicatie voor psychische klachten. Hieronder vallen antidepressiva, antipsychotica, verslaving of overige medicatie zoals slaapmiddelen, kalmerende middelen of psychostimulantia zoals ritalin.
Deze informatie over behandeling voor psychische klachten koppelden we aan samenhangende kenmerken op de beveiligde servers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Bijvoorbeeld informatie over het inkomen van de Belastingdienst, het UWV en Dienst Uitvoering Onderwijs (zie Tabel 1 voor een overzicht). Deze kenmerken zijn gekozen op basis van beschikbaarheid bij het CBS en op basis van literatuur, data en kennis van (ervarings)deskundigen. Hiervoor zijn onder andere gesprekken gevoerd met Utrechtse (zorg)professionals en vrijwilligers die met de doelgroep werken (o.a. de buurtteams, Wishing Well West en Al Amal).
| Kenmerk | Categorieën | Bron |
|---|---|---|
| Leeftijd | 18 t/m 25, 26 t/m 64 en 65+ | Basisregistratie Personen |
| Geslacht | man, vrouw | Basisregistratie Personen |
| Opleiding | basisonderwijs of vmbo, mbo- havo- of vwo en hbo- of wo als hoogst behaalde opleiding | Enquête Beroepsbevolking |
| Migratieachtergrond | (kind) van migrant, Nederlandse herkomst | Basisregistratie Personen |
| Huishoudsamenstelling | eenpersoons- of eenouder- huishouden, stellen met/zonder kinderen, institutionele en overig huishoudens | Basisregistratie Personen |
| Belangrijkste inkomstenbron | betaald werk of vermogen, pensioen, studiefinanciering, uitkering | Belastingdienst, UWV, DUO |
| Woonsituatie | koopwoning, huurwoning met of zonder huurtoeslag | Woningregister en WOZ-register |
| Huisartskosten | Vektis | |
| Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) | huishoudelijke hulp, begeleiding, verblijf en opvang | Centraal Administratiekantoor |
| Geestelijke gezondheidszorg | basis, specialistisch | Vektis |
| Psychofarmaca | antidepressiva, antipsychotica, verslaving, overige medicatie | Zorginstituut Nederland |
De samenhang tussen deze kenmerken en de prevalentie van psychische klachten hebben we onderzocht met behulp van een classificatieboom‐analyse. We creëerden daarmee vijf groepen Utrechters met kenmerken van een psychische kwetsbaarheid op basis van de prevalentie van psychische klachten.
Met behulp van een classificatieboom-analyse hebben we de samenhang tussen kenmerken zoals vermeld in Tabel 1 en de prevalentie van psychische klachten onderzocht. Een classificatieboom-analyse bouwt een boomstructuur op waarbij een algoritme per vertakking bepaalt welk kenmerk het meest samenhangt met psychische klachten. Zo ontstaan per vertakking steeds nieuwe homogene groepen: één die significant minder vaak psychische klachten heeft en één met significant vaker psychische klachten. De boom is zo samengesteld dat hoe hoger een kenmerk in de boom staat, des te belangrijker deze is om inwoners met psychische klachten te onderscheiden van inwoners zonder psychische klachten. Hoe lager een kenmerk staat hoe minder het een rol speelt bij het maken van dit onderscheid.