Medicatiegebruik

Tijdens de zwangerschap

• 15% van de Utrechtse vrouwen gebruikt medicijnen tijdens de zwangerschap
• Een kwart van de vrouwen in Overvecht gebruikt medicijnen tijdens de zwangerschap

Kinderen

• Helft van de Utrechtse kinderen en jongeren krijgt medicatie
• Een op de zes Utrechtse kinderen en jongeren kreeg antibiotica
• Verstrekte antibiotica aan kinderen en jongeren in Noordwest en Zuidwest hoger dan gemiddeld in Utrecht
• 3% van de Utrechtse jeugd kreeg ADHD-medicatie in 2016

Volwassenen

• Medicatiegebruik door Utrechtse volwassenen stabiel
• Totale kosten voor medicatie stijgen
• Een op de vijf Utrechtse volwassenen kreeg antibiotica
• In Overvecht is het percentage verstrekte maagmiddelen hoger dan gemiddeld in Utrecht

Ouderen

• Medicatiegebruik door Utrechtse ouderen stabiel
• De totale kosten voor medicatie stijgen
• Ruim vier op de tien Utrechtse ouderen kregen cholesterolverlagers
• Maagmiddelen werden aan 42% van de Utrechtse ouderen verstrekt

Medicatiegebruik voor behandelen en preventie van aandoeningen

Medicatie is belangrijk voor behandelen en preventie van aandoeningen. Het moet een hoge kwaliteit hebben en veilig zijn voor gebruik. Doorgaans schrijven artsen (huisartsen en specialisten) medicatievoorschriften uit, hiervoor zijn landelijke richtlijnen ontwikkeld. Antibiotica, antidepressiva, maagmiddelen en cholesterolverlagers behoren tot de meest voorgeschreven medicatie. Het voorschrijfgedrag van huisartsen blijkt, naast de gepresenteerde problematiek, af te hangen van onder andere leeftijd en sociaaleconomische status van de patiënten. Receptmedicijnen worden vaak via de zorgverzekeraar betaald. De gegevens over medicatiegebruik zijn afkomstig van registraties van de zorgverzekeraar Achmea.

Medicijngebruik tijdens de zwangerschap

Bepaalde geneesmiddelen kunnen beter niet tijdens de zwangerschap gebruikt worden vanwege de mogelijke risico’s voor de baby. Er zijn ook geneesmiddelen die veilig gebruikt kunnen worden tijdens de zwangerschap. Soms is het zelfs onverstandig om te stoppen met het gebruik. Als bijvoorbeeld een chronische ziekte tijdens de zwangerschap niet goed onder controle is, kan dat effect hebben op de gezondheid van de baby. Wat het beste is, varieert per persoon en mogelijk zelfs per zwangerschap.

15% van de Utrechtse vrouwen gebruikt medicijnen tijdens de zwangerschap

Tijdens de zwangerschap gebruikt 15% van de vrouwen medicijnen. Medicijngebruik tijdens de zwangerschap komt vaker voor bij moeders van kinderen met een Marokkaanse, Turkse, Surinaamse, Antilliaanse of Arubaanse achtergrond. Ook vrouwen met een laag of middelbaar opleidingsniveau gebruiken vaker medicijnen tijdens de zwangerschap.

Image

Een kwart van de vrouwen in Overvecht gebruikt medicijnen tijdens de zwangerschap

Een op de vier vrouwen in Overvecht gebruikt medicijnen tijdens de zwangerschap. Ook moeders van kinderen uit Kanaleneiland, Transwijk, Vleuten-De Meern en Noordoost gebruiken vaker medicijnen als zij zwanger zijn.

Percentage vrouwen dat medicijnen gebruikt tijdens de zwangerschap, naar subwijk:

Image

Kijk hier voor een wijk- en subwijkindeling van Utrecht.

Helft van de Utrechtse kinderen en jongeren krijgt medicatie

In 2018 kreeg 48% van de Utrechtse kinderen en jongeren (0 tot en met 17 jaar) medicatie. In 2015 en 2016 was dit 50%. In Nederland kreeg 50% van de kinderen en jongeren medicatie in 2018. De totale kosten voor medicatie aan de Utrechtse jeugd zijn gestegen. In 2015 waren de kosten €4,2 miljoen. In 2018 was dit €5,2 miljoen. Ook per kind en jongere zijn de kosten gestegen: van €63 naar €75 per kind/jongere in Utrecht. 

Een op de zes Utrechtse kinderen en jongeren kreeg antibiotica

16% van de Utrechtse jeugd (tot en met 18 jaar) die verzekerd is bij Zilveren Kruis kreeg in 2016 antibiotica, zo blijkt uit de verdieping van Zilveren Kruis. Dit percentage is sinds 2013 licht gedaald. Jongere kinderen kregen vaker antibiotica dan oudere jeugd. Zo kreeg een kwart van de kinderen tot en met 3 jaar antibiotica. Onder 12- tot 18-jarigen was dat 11%. 

In Noordwest en Zuidwest is het percentage verstrekte antibiotica onder kinderen en jongeren hoger dan gemiddeld in Utrecht

3% van de Utrechtse jeugd kreeg ADHD-medicatie in 2016

In 2016 kreeg 3% van de Utrechtse kinderen, met een verzekering bij Zilveren Kruis, ADHD-medicatie. Dit percentage ligt onder oudere jeugd iets hoger, namelijk 5%. In Zuidwest is het percentage kinderen met ADHD-medicatie het laagst, namelijk 1%, en in Vleuten-de Meern het hoogst, namelijk 4%.

Medicatiegebruik door Utrechtse volwassenen stabiel

Het gebruik van medicatie door Utrechtse volwassenen (18 tot en met 64 jaar) is de laatste jaren stabiel. Tussen 2015 en 2018 kreeg 62% van de Utrechtse volwassenen minimaal één keer per jaar medicatie. Dit is lager dan gemiddeld in Nederland, waar 67% van de volwassenen medicatie kreeg.

Totale kosten voor medicatie stijgen

De totale kosten voor medicatie aan volwassenen stijgen. In 2015 waren de kosten voor Utrecht € 45 miljoen. In 2018 was dit €47,8 miljoen. Ook de kosten per Utrechtse inwoner stijgen: van € 196 in 2016 naar € 201 per inwoner in 2018.

Een op de vijf Utrechtse volwassenen kreeg antibiotica

19% van de Utrechtse volwassenen die verzekerd zijn bij Zilveren Kruis kreeg in 2016 antibiotica, zo blijkt uit de verdieping van Zilveren Kruis. Dit percentage is sinds 2013 licht gedaald. Vrouwen kregen vaker antibiotica dan mannen. Ook 55- tot 64-jarigen kregen vaker antibiotica vergeleken met jongere Utrechters.

Percentage verstrekkingen tussen 2013 en 2016

In Overvecht is het percentage verstrekte maagmiddelen hoger dan gemiddeld in Utrecht 

Medicatiegebruik door Utrechtse ouderen stabiel

Het gebruik van medicatie door Utrechtse ouderen (65-plussers) is de laatste jaren stabiel. Tussen 2015 en 2018 kreeg 89% van de Utrechtse ouderen medicatie. Dit is gelijk aan het landelijke beeld.

De totale kosten voor medicatie stijgen

De totale kosten van verstrekte medicatie in Utrecht stijgen. In 2015 waren de kosten €24,6 miljoen. In 2018 zijn deze €26,7 miljoen. Ook de kosten per inwoner zijn gestegen: van € 705 naar € 722 per inwoner.

Ruim vier op de tien Utrechtse ouderen kregen cholesterolverlagers

44% van de Utrechtse ouderen kreeg in 2016 cholesterolverlagers, zo blijkt uit de verdieping van Zilveren Kruis. Dit percentage is sinds 2013 toegenomen. Van de mannen kreeg bijna de helft cholesterolverlagers, van de vrouwen 41%. Ook kregen ouderen tussen de 65 en 79 jaar vaker cholesterolverlagers dan 80-plussers.

Percentage verstrekkingen aan Utrechtse ouderen tussen 2013 en 2016

Maagmiddelen werden aan 42% van de Utrechtse ouderen verstrekt

Het percentage Utrechtse ouderen dat maagmiddelen kreeg is toegenomen van 37% in 2013 tot 42% in 2016. Van de 80-plussers kreeg de helft maagmiddelen voorgeschreven, van de ouderen tussen 65 en 79 jaar was dat 38%.

Variatie tussen wijken in verstrekkingen cholesterolverlagers