Fysieke omgeving
Verschillen in Utrecht
De grootste verschillen in woon- en leefomstandigheden zien we in Utrecht tussen wijken. Met name inwoners van Zuidwest en Overvecht vinden hun woonsituatie en woonomgeving minder prettig.
Woonomstandigheden
Inwoners van de wijken Overvecht, Zuidwest en Noordwest zijn in 2020 het minst vaak zeer tevreden over hun woning; in Leidsche Rijn en Vleuten-De Meern het meest. Ook volwassenen die niet kunnen rondkomen, met een niet-westerse migratieachtergrond of die jonger zijn dan 40 jaar zijn minder vaak zeer tevreden over hun woning. Inwoners van Overvecht, Zuidwest en West geven vaker aan dat zij in een slecht onderhouden woning wonen dan inwoners van de andere wijken. Ook Utrechters met een niet-westerse migratieachtergrond of basisonderwijs of een vmbo-opleiding wonen vaker in slecht onderhouden woningen.
Vooral in Overvecht en Zuidwest hebben inwoners in 2016 onvoldoende geld om hun woning te verwarmen. Ook Utrechters met een niet-westerse migratieachtergrond, die niet kunnen rondkomen of met basisonderwijs of vmbo hebben vaker niet genoeg geld voor verwarming.
Inwoners van de Binnenstad en Zuidwest hebben in 2020 het vaakst problemen om binnen of buiten verkoeling te vinden bij hitte. Utrechters die jonger zijn dan 40 jaar of die niet kunnen rondkomen hebben ook vaker moeite verkoeling te vinden.
Klachten over de grootte van de woning hangen vooral samen met de leeftijd van bewoners. 27% van de volwassenen jonger dan 40 jaar geeft in 2019 aan dat zij in een te kleine woning wonen. Inwoners van de wijken West, Binnenstad, Noordwest en Zuidwest vinden hun woning ook vaker te klein.
Wonen in een slecht onderhouden huis naar wijk, 2019
Woonomgeving
De grootste verschillen in woonomgeving zien we tussen de verschillende Utrechtse wijken. In de wijken Overvecht, Zuidwest en Noordwest is men het minst vaak zeer tevreden in 2020; in Noordoost, Oost en Vleuten-de Meern het meest. Utrechters die niet kunnen rondkomen of met een niet-westerse migratieachtergrond zijn ook minder vaak zeer tevreden over hun woonomgeving.
29% van de inwoners van Overvecht ervaart hun buurt als onprettig in 2019. Dit is 3% in de wijken Noordoost en Oost. Overvechters zijn ook het minst tevreden over de netheid van hun woonomgeving in 2019. 43% van de inwoners van Overvecht geeft een voldoende voor de netheid en 53% van de inwoners van Noordwest. In Leidsche Rijn en Vleuten-De Meern is ongeveer driekwart van de inwoners tevreden over de netheid.
Ernstige geluidshinder door wegverkeer verschilt sterk tussen wijken en komt in 2020 vaker voor in Overvecht en Zuidwest (beiden 17%). Geluidsoverlast van vliegverkeer, buren of werkzaamheden hangt vooral samen met opleiding en rondkomen. Utrechters met basisonderwijs of een vmbo-opleiding of die niet kunnen rondkomen hebben vaker ernstige geluidsoverlast van vliegverkeer, buren of werkzaamheden. Ook inwoners van Overvecht, de Binnenstad en Noordwest ervaren dit vaker in 2020.
Inwoners van West en Leidsche Rijn zijn vaker ontevreden over het openbaar vervoer en Utrechters uit de Binnenstad en Overvecht hebben vaker last van beperkte toegang tot bushaltes. Vooral ouderen en Utrechters met een niet-westerse migratieachtergrond ervaren een beperkte toegang tot tram- of bushaltes.
Buurt als onprettig ervaren naar wijk, 2019
Groen
Inwoners van de wijken Zuidwest, Noordwest, Binnenstad en West zijn het minst tevreden met het groen in de buurt in 2020. Dit zijn ook de wijken waar inwoners vaker vinden dat er onvoldoende groen is in de buurt in 2018. Vooral volwassenen jonger dan 40 jaar of die niet kunnen rondkomen zijn ontevreden over het groen in hun buurt. Utrechters met een hbo- of wo-opleiding zijn minder vaak positief over de hoeveelheid groen in hun buurt. Het gebruik van groen hangt sterker samen met persoonlijke kenmerken dan met de woonwijk. Vooral ouderen, Utrechters met basisonderwijs of vmbo, die niet kunnen rondkomen of met een migratieachtergrond maken het minst gebruik van parken, natuurgebieden of groen in de buurt in 2018.
Langjarige ontwikkelingen in de verschillen
Hieronder beschrijven we de langjarige trends in fysieke omgeving. We kijken terug in de tijd, soms al vanaf 2006.
De grote verschillen in fysieke leefomgeving tussen wijken zijn over het algemeen stabiel. Sommige verschillen tussen opleidingsgroepen worden groter (tevredenheid & onderhoud woning, geluidshinder, toegankelijkheid buurtgroen), terwijl sommige verschillen naar migratieachtergrond kleiner worden (tevredenheid woning & woonomgeving, netheid omgeving). Verschillen in toegankelijkheid buurtgroen en bezoeken van groen tussen wijken worden kleiner.
Woonomstandigheden
De tevredenheid van Utrechters met hun woning stijgt licht tussen 2006 en 2020, behalve bij inwoners met basisonderwijs of vmbo-opleiding. Hierdoor wordt het verschil met andere groepen groter. Utrechters met een niet-westerse migratieachtergrond zijn wel steeds vaker zeer tevreden over hun woning, waardoor het verschil met de groepen zonder of met een westerse migratieachtergrond kleiner wordt.
De verschillen in een slecht onderhouden woning tussen opleidingsgroepen zijn vooral tussen 2018 en 2019 groter geworden. Inwoners met basisonderwijs geven vaker aan dat hun woning slecht onderhouden is, terwijl dit percentage daalt onder inwoners met een hbo- of wo-opleiding. Inwoners met basisonderwijs wonen tussen 2015 en 2019 wel steeds minder vaak in een te kleine woning, waardoor het verschil met andere Utrechters kleiner wordt.
Zeer tevreden met woning en wonen in een te kleine woning naar opleiding
Woonomgeving
Inwoners met een niet-westerse migratieachtergrond lopen hun achterstand op andere Utrechters in. Hun tevredenheid over de woonomgeving in het algemeen stijgt sterker tussen 2006 en 2020 dan die van andere groepen. Ook stijgt hun tevredenheid met de netheid van de woonomgeving tussen 2015 en 2019 sneller dan die van Utrechters zonder of met een westerse migratieachtergrond.
De verschillen in ernstige geluidshinder van andere bronnen dan wegverkeer (vliegverkeer, buren, bouw en industrie) worden groter tussen opleidingsgroepen sinds 2010. Dit komt doordat inwoners met basisonderwijs of een vmbo-opleiding deze geluidshinder steeds vaker ervaren.
Verschillen in woonomgeving tussen wijken zijn en blijven groot. Het verschil in algemene tevredenheid met de woonomgeving tussen wijken wordt zelfs iets groter, doordat de tevredenheid verder daalt in Overvecht en Zuidwest tussen 2006 en 2020, waar deze al het laagst was (samen met Noordwest).
Zeer tevreden met woonomgeving naar wijk
Groen
De verschillen in beleving en gebruik van het groen in Utrecht zijn over het algemeen stabiel. Verschillen tussen wijken in de toegankelijkheid van groen in de buurt en het gebruik van groen in de buurt en parken worden kleiner. Dit komt door een sterkere verbetering in Noordwest en Zuidwest, waar de toegankelijkheid en het gebruik van groen in de buurt het laagst waren. Het verschil tussen wijken in gebruik van parken in Utrecht wordt kleiner tussen 2010 en 2018. Inwoners uit Vleuten-De Meern en Leidsche Rijn zijn vaker parken gaan bezoeken. Ook Utrechters die goed kunnen rondkomen zijn vaker parken gaan bezoeken, vooral tussen 2010 en 2014, waardoor ze hun achterstand op Utrechters die niet kunnen rondkomen hebben ingelopen. Het verschil tussen wijken in het percentage inwoners dat vindt dat er voldoende groen is in de buurt wordt daarentegen iets groter. De laag scorende wijken Zuidwest en Binnenstad blijven namelijk achter bij de stijging in voldoende groen in de andere wijken in Utrecht.
Wekelijks bezoek groen in de buurt naar wijk